Blog

Günümüzde iklimlendirme ihtiyacı yaygınlaştıkça, apartman ve site gibi ortak yaşam alanlarındaki klima montajı süreci de hem teknik hem de hukuki boyutlarda önem kazanmaktadır. Bir çok kişi, özellikle yeni bir klima taktırmak istediğinde, yalnızca cihaz seçimi ve montaj becerilerine odaklanır. Oysa Türkiye’de bina dış cepheleri, çatılar ve benzeri alanlar ortak kullanım alanı sayıldığından, klima montajı bu ortak alanları etkilediği ölçüde yönetim kurulunun ve kat maliki topluluğunun onayı gibi yasal zorunluluklara tabi olabilir. Bu nedenle, klima taktırmadan önce yalnızca teknik uygunluğa değil, aynı zamanda Kat Mülkiyeti Kanunu, yönetim planları ve belediye düzenlemeleri gibi pek çok hukuki kritere de dikkat edilmelidir. Aşağıda, Türkiye geneli için geçerli temel kurallar, uygulama örnekleri ve tavsiyeler ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

Kat Mülkiyeti Kanunu ve Ortak Alanlar

Türkiye’de apartman ve site gibi toplu konutların ortak yaşam düzenini belirleyen en önemli yasa 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’dur. Bu kanuna göre, bir apartmanın dış cephesi, çatısı, merdivenleri, asansör kabinleri, bahçesi, kapıcı dairesi, aydınlık (koridor), baca gibi alanları bütün kat maliklerine ait “ortak alanlar” olarak tanımlanır. Özetle, bağımsız bir daire sahibinin maliki olduğu yer, kendi dairesinin iç sınırları (oda, koridor, banyo vb. alanlar) ile sınırlı olup, balkonun binaya bitişik iç tarafı da genellikle özel mülk sayılır. Buna karşın, dış cephe veya çatının kendisi, sahip olunmaz; bunlar ortak mülkiyet kapsamında değerlendirilir.

Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 19. maddesinin ikinci fıkrası, tam da bu ortak alanlarla ilgilidir. Bu hükme göre, hiçbir kat maliki, binanın ortak kullanımındaki alanlarda (örneğin dış cephede) değişiklik, onarım veya tesisat yapamaz. Şayet bu tür bir işleme girişilmek isteniyorsa, kanun maliklerin beşte dört oranında yazılı çoğunluk onayı alınmasını şart koşar. Yani dış cepheye dış ünite gibi bir cihaz monte edilmek isteniyorsa, tüm kat maliklerinin %80’inin (beşte dördünün) yazılı onayı gereklidir. Kat malikleri kurulunun veya apartman yönetiminin bu çoğunluğu sağlayıp sağlamadığı konusuna kanun çok açık bir sınır koymuştur: Onay topluluğu sağlanamazsa, dış cephenin kullanımı hukuken yasaktır.

Örnek: Bir apartmanda beş daire varsa, dış cepheye klima taktırmak için en az dört dairenin yazılı onayı gereklidir. Üç daire “evet” dese bile, çoğunluk kanundaki oranı karşılamaz ve montaj yapılamaz. Kat Mülkiyeti Kanunu bu şekilde bina estetiği ve yapısal bütünlüğü koruma altına almıştır.

Buna ek olarak, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 19. maddesinin birinci fıkrası, her kat malikini bina estetiğini ve sağlamlığını koruma yükümlülüğüne tabi tutar. Yargıtay içtihatları da bu anlayışı yansıtır: Binanın ortak duvarına izin almadan klima ünitesi takmanın ortak yaşam alanına müdahale sayıldığı, bu uygulamaların mimari bütünlüğe zarar verebileceği vurgulanmıştır. Özetle, bina yönetiminden izin alınmayan her müdahale, ortak yaşam düzenini bozar ve hukuki yaptırımları olabilir.

Yönetim Planı ve Kat Malikleri Kurulu Onayı

Apartman veya site düzeyinde bir yönetim şekli varsa, buna bağlı bir yönetim planı bulunur. Yönetim planı, binanın kullanım esaslarını, ortak alanların düzenini, aidat hesaplamalarını ve daha pek çok kuralı belirleyen resmi belgedir. Yönetim planında klima montajıyla ilgili özel düzenleme varsa, öncelikle ona bakılır. Örneğin bazı yönetim planlarında dış cepheye klima takılması tamamen yasak kabul edilebilir; bazılarında ise kat maliklerinin yarı oy çokluğu ile onay alması yeterli görülebilir. Yönetim planında aksi belirtilmedikçe, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun yukarıda sözü edilen %80 kuralı geçerlidir. Dolayısıyla bir daireliğin klima dış ünitesini dış cepheye monte etmeden önce, yönetim planında klima ile ilgili özel bir hüküm olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir.

Kat Malikleri Kurulu (KMK) ve Yönetim Kurulu: Bir binada yönetici kadrosu (yönetim kurulu) olsa da, esas karar merci kat malikleri kuruludur. Kat malikleri kurulu; apartmandaki tüm bağımsız bölümlerin maliklerinden oluşan, genelde senede bir yapılan toplantıdır. Hava şartları gibi rutine giren işler yönetim kurulu tarafından yönetilebilir, ancak dış cepheye müdahale gibi önemli konular genellikle kat malikleri kurulunda görüşülüp karar bağlanır. Yeni bir klima dış ünitesi taktırılacağı zaman, apartman yönetim planında aksi belirtilmemişse çoğu zaman kat malikleri kurulunun onayı gerekir. Yönetim kurulu, bu süreci başlatmak, başvuruları toplamak ve toplantı kararı almak için aracı görevini üstlenir.

Karar Yeter Sayısı ve Onay Türü: Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, ortak alanlarda yapılacak değişikliklerde yazılı onay esastır. Her ne kadar birçok dairede ağzınızdan çıkan “tamam” görüşü olsa da, kanun bu onayı yazılı belge ile şart koşar. Yazılı onaylar toplantı tutanağı, imzalı dilekçe veya resmi belge şeklinde olabilir. Kurul toplantısında oylama yapılması durumunda da karar protokolü geçerlidir. Özellikle dış cephe söz konusuysa, basit çoğunluk yetmez; kanundaki beşte dört çoğunluk aranır. Örneğin 10 daireli bir sitede dış cepheye klimayı takabilmek için en az 8 dairenin evet demesi gerekir.

Özet: Bina yönetim planında aksi bir hüküm olmadıkça, dış cephesi ve ortak alanları ilgilendiren her türlü klima montajı için kat malikleri kurulunun (yönetim kurulunun dolaylı da olsa) onayı şarttır. Yönetim planında özel bir düzenleme varsa, o düzenleme bağlayıcı olur. Aksi durumda, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun ortak alanlara ilişkin izni esas alan kuralı geçerlidir.

Klima Montajı İçin İzin Gerektiren Durumlar

Türkiye’de klima montajı yaparken izin gerekip gerekmediği büyük ölçüde montajın nerede yapılacağıyla ilgilidir. Aşağıda farklı montaj konumlarına göre izin durumları özetlenmiştir:

• Bina dış cephesi (dış duvar): Evet, izin gerekir. Binanın dış cephesi tüm kat maliklerinin ortak mülkiyetindedir. Buraya klima dış ünitesi monte edilecekse, Kat Mülkiyeti Kanunu gereği tüm maliklerin dörtte dördü oranında yazılı onay alınmalıdır. Ayrıca, birçok yönetim planında dış cepheye her türlü ekleme yasaktır. Çoğu mahkeme kararı da bu tür montajları kanuna aykırı kabul eder.
• Çatı / Tavan Arası: Evet, izin gerekir. Çatı da ortak alandır. Açık veya kapalı çatıya klima yerleştirmek yüksek gerilim, sağlamlık gibi riskler doğurabileceğinden, yine %80 onayı şarttır. Çatı katına montaj yapılacaksa, imar ve yapı tatil imar planları ile de çatının kullanımına dair kurallar kontrol edilmelidir.
• Balkonun iç tarafı (kapalı veranda, oda içi): Genelde izin gerekmez. Binanın dış cephe görünümünü etkilemeyen bir balkona (örneğin, camlı veranda, kış bahçesi veya iç oda duvarına) klimayı monte etmek genellikle özel mülk kapsamında değerlendirilir. Bu durumda Kat Mülkiyeti Kanunu’nun ortak alan hükümleri devreye girmez; izin aranmadan klimayı asabilirsiniz. Ancak bazı bina yönetim planlarında, balkon kapalı olsa bile estetik kaygılar nedeniyle kısıtlamalar olabilir. Ayrıca, klimadan komşuyu rahatsız etmemeye dikkat edilmelidir; zira kat maliklerinin huzur hakkı yine gözetilmelidir.
• Ortak kullanım alanları (koridor, merdiven boşluğu, bahçe, avlu): Evet, kesinlikle izin gerekir. Asansör boşluğuna, merdiven boşluğuna veya apartman bahçesine klima montaj etmek tamamen yasaktır, zira bunlar apartman sakinlerinin ortak kullanımındadır. Bu tür yerlere klima ünitesi veya boruları yerleştirmek, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun ihlali anlamına gelir. Örneğin apartman girişine beton blok üzerine klimanın dış ünitesi yerleştirmek için bütün maliklerden onay alınması gerekir ve birçok durumda bina yönetimi bunu onaylamaz.
• Ortak duvarlar (komşu sınırındaki duvarlar): İzin gerekir. Özellikle dairenin dış duvarı, esasen ortak alana bitişik olabilir. Dairenin duvarı ortak duvar sınıfındaysa, oraya delik açılarak klima takmak yasaktır. Yargıtay kararları, komşuların parsel sınırındaki duvarlara müdahaleyi de ortak alana müdahele sayar. Bu nedenle komşuya bitişik bölge için de malikler onayı alınmalıdır.

Aşağıdaki tablo farklı montaj bölgeleri ve izin durumunu özetlemektedir:

Kısacası, bina dış yüzeyine veya tüm maliklere açık ortak alanlara yapılacak klima montajlarında bina yönetiminden ya da kat maliki topluluğundan açık izin almak zorunludur. Öte yandan, klimayı kapalı balkon gibi özel alana yerleştirirseniz, genellikle ek izin aranmamaktadır. Ancak her durumda, kat maliklerinin huzurunun bozulmaması esastır. Gürültü, su damlaması, titreşim gibi çevre sorunları komşuların şikayetine neden olabileceğinden, hatta böyle durumlarda da mahkemelik olunabileceği unutulmamalıdır.

İzin Alma Süreci

Klima montajı öncesi hangi durumlarda kimden izin alınması gerektiği belirlendikten sonra, uygulamada adım adım izlenmesi gereken yol haritası önem kazanır. Aşağıda bir klima montajı için önerilen izin alma süreci ana hatlarıyla anlatılmaktadır:

1. Yönetim Planını İnceleyin: İlk adım olarak apartman veya sitenin yönetim planındaki hükümlere bakın. Yönetim planı bir bina içtüzüğü gibi, bina dışına yapılacak her türlü müdahaleyi detaylandırabilir. Eğer plan, “Dış cephede klima montajı yasaktır” ya da “Kat maliklerinin salt çoğunluğu onay verdikçe dış cepheye montaja izin verilir” gibi bir ifade içeriyorsa, buna uygun hareket edilmelidir. Planın kesin yasak veya izin maddesi varsa, genel kanun kuralına göre değil plan hükmüne göre işlem yapılacaktır. Yönetim planında klima ile ilgili herhangi bir madde yoksa, standart usul olan kat maliklerinin onayı gündeme gelir.
2. Yöneticiden Yazılı Başvuru: Yapılacak montaj dış cephe veya ortak alanı ilgilendiriyorsa, bina yöneticisine resmi bir dilekçe yazın. Dilekçede klimayı taktırmak istediğiniz yeri, cihazın özelliklerini, montaj yöntemini ve komşulara rahatsızlık vermeyeceğini ayrıntılı belirtin. Örneğin “İzin alınan bağlantı kabloları bina estetiğine uygun şekilde gizlenecek, dış ünite zemine değil binanın alt kat kirişine monte edilecektir” gibi teknik ayrıntılar olumlu etki yaratabilir. Dilekçede ayrıca Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre talep ettiğinizi, diğer kat maliklerinin görüşünü alabileceğinizi belirtebilirsiniz. Yazılı başvuru, hem yönetimin durumu resmileştirmesini sağlar hem olası itirazlarda sizin haklı çıkma şansınızı artırır.
3. Kat Malikleri Kurulunu Toplantıya Çağırın: Eğer yönetici tek başına karar alma yetkisine sahip değilse veya yönetim planında özel bir yetki devri yoksa, dış cephe montajı gibi büyük işlerde kat malikleri kurulu toplantısı gereklidir. Toplantı gündemine “Bina dış cephesine klima montajı” maddesi eklenir. Toplantıda yapılacak oylamada, kanundaki %80 çoğunluk aranır. Kat malikleri kurulunda alınan kararlar ve varsa onay belgeleri tutanakla kayıt altına alınmalıdır. Toplantıya katılamayacak maliklerden noter onaylı vekalet veya imzalı karar metni alınarak çoğunluğa eklenebilir. Onay alındıysa, bu belgeleri klima tesisat firmasına ve montaj ekibine göstererek işlemi başlatabilirsiniz.
4. Yerel Yönetim İzinleri ve İmar Durumu: Bazı durumlarda sadece kat malikleri onayı yeterli olmayabilir. Eğer bina bir imar planında kamusal tasarım alanındaysa (örneğin koruma altındaki bölge, tarihi semt, anıtsal yapı vs.), belediyenin veya koruma kurulunun ruhsatına ihtiyaç doğabilir. İmar yönetmelikleri, dış cephede yapılacak tüm eklemelerin imar onayı gerektirdiğini belirtebilir. Ayrıca, binaya klima montajı için bir tesisat projesi hazırlanıp yapı denetim veya belediye onayına sunulması istenebilir. Özellikle eski binalarda elektrik altyapısı yetersizse belediyeden “tesisat tadilatı” onayı gerekebilir. Bu gibi ek prosedürlere, il/ilçe belediyesinin imar ve yapı işleri müdürlüğü ile görüşerek karar verebilirsiniz. Özetle, yönetim ve malik onayı alındıktan sonra bile, belediyeden özel bir izin istenip istenmediği konusunda kontrol etmek akıllıca olur.
5. İzinleri Belgeleyin ve Montajı Gerçekleştirin: Gerekli yazılı onaylar toplandıktan ve teknik hazırlık yapıldıktan sonra montaj ekibi klimanın dış ünitesini monte edebilir. Uygulama sırasında binanın mimari bütünlüğüne zarar vermemeye, komşuları bilgilendirmeye ve çalışma saatlerine dikkat etmeye özen gösterilmelidir. Montajı takiben, alınan izinler bina kayıtlarına işlenebilir veya aidat kayıtlarına eklenebilir. Böylece ileride oluşabilecek anlaşmazlıklarda elinizde somut belgeler bulunmuş olur.

Bu adımlar genel bir rehber niteliğindedir. Her apartman veya sitedeki uygulama farklılık gösterebilir; özellikle toplu yaşam alanlarında her durum önceden planlanmamış senaryolar ortaya çıkabilir. İzin sürecinde en sağlıklı yaklaşım, iletişimi açık tutmak ve komşuların endişelerini göz ardı etmemektir.

İzin Olmadan Klima Montajının Sonuçları

Bazı bina sakinleri, onay süreci karmaşık veya zaman alıcı olduğu için klimayı izinsiz monte etmeyi düşünebilir. Ancak izinsiz klimanın birden çok olumsuz sonucu olabilir:

• Yasal yaptırımlar: Kat Mülkiyeti Kanunu’na aykırı hareket edildiğinde, site yöneticisi veya diğer kat malikleri Sulh Hukuk Mahkemesi’ne “müdahalenin önlenmesi” davası açabilir. Dava sonucu mahkeme, izin alınmadan takılan dış ünite için hemen söküm emri verebilir. Yargıtay kararları, kat maliklerinin açık onayı olmadan binanın ortak yerlerine klima monte edilmesini derhal kaldırılması gereken bir müdahale olarak değerlendirir. Ayrıca, izinsiz montaj nedeniyle binaya veya komşulara vereceğiniz zarardan sorumlu tutulabilirsiniz.
• Bina estetiği ve yönetim cezaları: Apartman yönetimi, binanın dış cephesinin estetik bütünlüğüne zarar verildiğini gerekçe göstererek ihtarname çıkartabilir. Yönetim planında sıkıca yasak yoksa bile, birçok apartmanda “alan işgali” veya benzeri maddeler ceza uygulama yetkisi verir. Yönetim kararıyla doğrudan para cezası kesilmez; ancak örneğin suya boruları uygunsuz yerleştirdiyseniz yönetim sizden tadilat masrafını geri talep edebilir. En kötü senaryoda, binaya zarar verici bir değişiklik olduğu tespit edilirse diğer malikler tazminat davası açabilir.
• Komşu huzuru ve idari cezalar: Gürültü ve su damlaması gibi sorunlar ortaya çıkarsa, bu durum “çevre kirliliği” veya “komşuluk hukukuna aykırılık” kapsamında resmi şikayet nedeni olabilir. Özellikle gece saatlerinde çalışan klimayı gürültü yapmaması için modülasyonla kullanmak gerekir. Ancak şikayet edilmeniz halinde belediye zabıta veya polis gelip akustik ölçüm yapabilir. Sessiz çalışma taahhüdüne rağmen yüksek gürültüde çalışan klimalar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yönetmeliklerine göre ceza kesilebilir.
• Teknik riskler ve altyapı problemi: İzin almadan klima monte ettirirken binanın elektrik altyapısı ve mekanik taşıyıcı sistemleri de devreye girer. Bazı eski binalarda merkezi elektrik panosu klima ek yükü için yetersiz kalabilir. Montaj sırasında binanın taşıyıcı duvarına zarar gelmemesi veya uygun ankraj kullanılmaması durumunda güvenlik riski oluşur. Hukuki süreç tamamlandığında, tüm bu tadilatları yeniden kontrol ettirmek ve masrafları üstlenmek gibi ek zorluklar çıkar.

Tüm bu olumsuzluklardan kaçınmak için en sağlıklı yol, montaja başlamadan önce yönetim ve komşularla mutabakata vararak gerekli tüm izinleri almaktır. İzin alınamıyorsa, alternatif çözümler aramak (örneğin klima yerine mobil soğutucu cihaz kullanmak, merkezi sistemleri kontrol etmek) akılcı olabilir. Yönetimle ikili görüşmeler yerine, kurallar çerçevesinde hareket etmek uzun vadede enerji ve zaman tasarrufu sağlar.

Bölgesel Farklılıklar ve Özel Durumlar

Türkiye genelinde Kat Mülkiyeti Kanunu her bölgede aynıdır, ancak bazı il/ilçe özel uygulamalarına ve bölgesel şartlara dikkat etmekte fayda var:

• Tarihi ve koruma altındaki bölgeler: İstanbul başta olmak üzere bazı şehirlerde koruma kurulları, tarihi veya sit alanındaki binaların dış cephelerine klima takılmasını sıkı kurallarla denetler. Koruma bölgesindeki bir binaya klimanın dış ünitesiyle girişmek, belediyeden veya kültür varlıklarını koruma kurulundan önceden onay gerektirebilir. Bu onay alınmadığında kültürel mirasa zarar vermekten idari para cezası kesilebilir. Tarihi bir binanın aynı cephe özelliğinin korunması gerektiğinden, klima görünen bir yere asılamaz. Örneğin Sultanahmet, Beyoğlu, Safranbolu gibi yerlerde yönetmelikler klima dış ünitesi yerine baca veya çatıya montajı öngörebilir.
• Büyükşehir belediye yönetmelikleri: Bazı büyükşehir belediyeleri (İstanbul, Ankara, İzmir gibi) imar yönetmeliklerine klima ile ilgili maddeler koymuştur. Bu maddeler genellikle “Bina dış cephe giydirme, tesisat projeleri, iklimlendirme üniteleri için belediye onayı” şeklinde olabilir. Özellikle yeni inşa edilen binalarda, tesisat tertibatı ve cezaevi açısından klima borularının projelendirilip onaylanması istenebilir. Örneğin bazı belediyeler, klima dış ünitesi için sabit bir bağlantı tertibatı kullanılmasını ve ünitenin zemine taşınmamasını şart koşabilir. Bu tür yerel düzenlemeler, binanın nerede olduğu, kaç katlı olduğu, yapı tarzı gibi faktörlerle değişebilir.
• Site ve toplu konut projeleri: Geniş site veya toplu konut projelerinde merkezi sistemler veya altyapı farklılıkları görülebilir. Örneğin bazı yeni sitelerde ortak havalandırma tesisleri veya VRF sistemler (soğutma sistemi) kurulu olduğundan, bireysel klimalara gerek kalmaz. Bir başka yaygın uygulama, katlardaki balkonlara klima recess’i (gömme bölme) veya dışarıdan görünmeyen kabin yerleştirmeye yönelik tasarımlardır. Böyle yerlerde kat maliklerinin dışa montaj yapmasına gerek olmayabilir. Fakat site yönetimi bu tip projelerde bile sizden yazılı izin isteyebilir; zira estetik uyum tüm projelerde önemlidir.
• Şehir merkezi ve kırsal farkları: Daha az katlı, kırsal bölgelerdeki apartmanlarda yönetimlerin tepkileri bazen daha esnek olabilir. Küçük yerleşimlerde malik sayısı az olduğundan onay toplamak daha kolaydır. Ancak büyük şehirlerde yüksek katlı binalarda estetik ve güvenlik kaygıları artar, yöneticiler genellikle sıkı denetim uygular. Örneğin Antalya gibi Akdeniz’in sahil şehirlerinde dış cephe klimalarına hoş bakılmamakta, İstanbul’daki bazı site yönetimleri girişe klima dikmekten kesinlikle kaçınmaktadır. Yine de temel kriter aynıdır: Ortak alanı etkileyen her işlemde maliklerin rızası aranır. Bölgesel farklılıklar daha çok uygulama yoğunluğunu ve prosedürleri değiştirir, yasal sınırları değil.

Yukarıdaki özel durumlara ek olarak, proje aşamasında bina dış cephe estetiği üzerine karar alınmamış ise bile eski yönetmeliklere uymak gerekir. Genellikle bir apartman dairesine klima taktırılırken, “Evin iç dizaynına uygun, dış cephe görünümünü bozmayan ve gerekli izinleri alınan” ifadeleri hedeflenir. Bazı bölgelerde estetik komisyonları veya site denetim komisyonları bulunur; bunlar da onay sürecine dahil olabilir. Bölgesel farklardan dolayı alınacak izin listesi uzasa da, öncelikle kanuni kural olan Kat Mülkiyeti Kanunu şartlarına göre hareket etmek her zaman güvenli bir yaklaşımdır.

Teknik ve Estetik Hususlar

Ortada yasal izinler tamamlanmış olsa bile, klima montajında teknik ve komşuluk yönlerini gözetmek de önemlidir. Bazı binadaşı yetkiler veya yönetim kararları değil, klimanın kendisi sorun yaratabilir:

• Gürültü Seviyesi: Klimaların dış üniteleri çalışırken gürültü yayar. Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ve Çevre Yönetmelikleri, konut alanlarında ünite ses seviyesinin gece 50 dB’i aşmamasını öngörür. Komşular arasında sorun yaşamamak için, dış ünitenin çalışma frekansı ve kabin bakımının düzenli yapılması gerekir. Onay alınsa bile, yüksek katlardaki bir klimayı montaj yaparken, bu gürültü ilerleyen yıllarda şikayet konusu olabilir.
• Suyun Tahliyesi: Klima çalışırken yoğuşan su, üniteye bağlı bir hortumla dışarı atılır. Bu suyun nereye akıtıldığı kritiktir. Eğer onaylı alan dışına su tahliyesi yapılıyorsa (örneğin bir komşunun balkonuna veya merdiven boşluğuna), bu hem yönetim kurallarına hem de belediye sıhhi tesisat yönetmeliklerine aykırı olur. İzinsiz montaj sırasında uygun drenaj boruları kullanmak şarttır. Aksi durumda damlayan su, altyapıya zarar verir veya kaygan zemin oluşturur.
• Montaj Tekniği: Dış ünite genellikle klima montaj profesyonelleri tarafından, bina taşıyıcı sistemine zarar vermeden ankraj vida veya ayaklarla sabitlenir. Delme işlemleri bina betonuna derin yapıldığı için uzmanlık gerektirir. Eğer izinler tam da olsa yetkisiz kişi/şirket montaj yaparsa, bina cephesine yanlış ankraj atılması ile ileride çökmeler, çatlaklar, su sızması gibi ciddi sorunlar çıkabilir. Kullanılan aletlerin yüksekliği ve emniyet önlemleri de planlı yapılmalıdır. İzin sonrası montaja başlarken mutlaka belgelendirilmiş bir klima teknik servisi veya mühendislik firmasından hizmet alınmalıdır.
• Alternatif Montaj Seçenekleri: İzin alınamayan durumlarda, başka çözümler düşünülebilir. Örneğin klima dış ünitesini çatıda bir saçak veya boşluk içine yerleştirmek, dış cepheye değil de çatıya erişimi olan özel bir alana sabitlemek mümkün olabilir. Bazı dairelerde kış aylarında camlı kapatılan balkonlar bulunur; dış üniteyi doğrudan balkon dış yüzüne değil de cam altında kalan iç kısma koymak hem çevreyi etkilemez hem de izin yükünü azaltır. Üstelik son dönemde duvara takılmayan “monoblok” klimalar veya tamamen cihaz içi sistemler piyasaya çıkmıştır. Bu tür alternatifler, izin sorunu aşarken benzer bir konfor sağlar.

Teknik ve estetik düzenlemelerde en önemli madde komşuluk hukukuna dikkat etmektir. Yönetim izin alsanız bile, yukarıdaki hususlara riayet etmediğiniz için bir komşunuz dava açabilir. Klima yerini belirlerken “Bunun binanın mimari yapısını ne ölçüde bozacağı, en azından mevcut binaya ne kadar uyum sağlayacağı” sorularını göz önüne almak ortak yaşamı korur. Bu yüzden klimanın dışarıdan görünümünü azaltacak bir renk veya cam (plakalı) muhafaza bile düşünülmelidir. Komşularla iyi ilişkide olmak ve onların kaygılarını giderecek çözümler üretmek, ileride çıkabilecek anlaşmazlıkları önler.

Sonuç ve Öneriler

Türkiye’de bina dışına klima taktırırken bina yönetimi ve kat malikleri onayı zorunludur. Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre ortak alan kabul edilen dış cephe, çatı, merdiven gibi bölgelere izinsiz montaj yapılamaz. Yönetim planı veya kat malikleri kurulu toplantısı ile alınacak yazılı rıza, bu iznin temelini oluşturur. Aksi halde, hem yasal açıdan mağdur olur hem de komşularla aranız bozulur. En ideali, klimayı kapalı balkon gibi özel alana yerleştirerek yönetim yükünden kurtulmaktır. Ancak böyle olsa bile; klimanın ses ve su gibi etkilerine dikkat etmek gerekir.

Kısacası: Klimanızı monte ettirecekseniz öncelikle yönetim planını okuyun, gerektiğinde yönetim kuruluna yazılı başvurun ve toplantı talep edin. Kat malikleri çoğunluğunun onayını aldıktan sonra dahi, komşularınıza saygılı teknik uygulamalar yapın. Gereksiz risk almaktansa, binanızın estetiği ve güvenliği korunurken ısınma-soğutma ihtiyacınızı karşılayın. Bu sayede, hem iklimlendirme konforunuzdan feragat etmez hem de hukuki sorunlardan uzak, huzurlu bir site yaşamını sürdürebilirsiniz.