Blog

Klima montaj süresi, bir klima cihazının satın alındıktan sonra tüketiciye teslim edilmesi ve kurulumu için geçen süreyi ifade eder. Türkiye’de klimaların montajı konusunda doğrudan belirlenmiş kesin bir yasa veya süre bulunmamaktadır. Ancak Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (6502 sayılı Kanun) ve ilgili yönetmelikler, montaj işlemi gibi satış sonrası hizmetlerin makul bir süre içinde yerine getirilmesini öngörür. Bu nedenle, montaj süresi tüketici hakları ve hizmet standartları çerçevesinde ele alınır.

Ev kullanıcıları açısından montaj süresinin önemi büyüktür. Özellikle yaz aylarında klima ihtiyacı artarken, cihazın geç monte edilmesi hem konfor kaybına hem de tüketicinin mağduriyetine neden olabilir. Bu yazıda Türkiye’de geçerli mevzuat ışığında klima montaj süresini etkileyen faktörler, tüketici hakları, garanti ilişkileri ve yapılabilecek işlemler hakkında ayrıntılı bilgiler verilecektir.

Klima montajı, satın alındıktan sonra yetkili servislerce gerçekleştirilen bir süreçtir. Bu süreçte tüketici hakları devreye girer çünkü montajın gecikmesi veya eksik yapılması ayıplı hizmet olarak değerlendirilebilir. Türkiye’de 6502 sayılı Kanun’un 13. maddesinde “ayıplı hizmet” tanımı yapılmış olup, buna göre “sözleşmede belirlenen süre içinde hizmetin başlamaması veya kararlaştırılan özellikleri taşımaması durumunda hizmet ayıplıdır*. Eğer klima montajı makul bir sürede tamamlanmazsa, hizmetin ayıplı olduğu kabul edilebilir. Bu durumda tüketici; hizmeti yenilenmesini isteme, bedelde indirim talep etme veya sözleşmeden dönme gibi hakları kullanabilir.

Yasal Çerçeve ve Tüketici Hakları

Türkiye’de klima montaj süresine ilişkin özel bir kanun maddesi bulunmamakla birlikte, tüketiciyi koruyan genel düzenlemeler geçerlidir. 6502 sayılı Kanun, satılan mal ve verilen hizmetlerin sözleşmede veya tanıtımda belirtilen koşullara uygun olmasını zorunlu kılar. Montaj da satışa dahil edilen bir hizmet sayıldığından, bu kapsamda ele alınır. Ayıplı hizmet hali, Kanun’un 13. maddesine göre; “sözleşmede kararlaştırılan süre içinde hizmetin başlamaması veya kararlaştırılan özelliklere sahip olmaması” durumudur. Örneğin, satıcı ile yapılan sözleşmede “14 gün içinde montaj yapılacak” gibi bir taahhüt varsa ve bu süre aşılırsa, eksik hizmet ayıplı sayılabilir. Montaj süresinde yaşanan uzun gecikmeler, tüketicinin mağduriyetine yol açarsa tüketici bu hakları kullanabilir.

Satış sonrası hizmetlere ilişkin düzenlemeleri kapsayan “Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği” de üretici ve ithalatçılara tüketim mallarının belirlenen kullanım ömrü boyunca bakım ve onarım hizmeti sağlama yükümlülüğü getirmektedir. Klima gibi beyaz eşyalarda bu kullanım ömrü genellikle 7 yıl olarak belirlenmiştir. Bu süre boyunca yetkili servislerin yedek parça ve bakım hizmeti sunması zorunludur. Montaj da satış sonrası hizmet kapsamında değerlendirilebilir; çünkü klima ancak doğru şekilde monte edilirse güvenli ve verimli bir şekilde çalışır. Yönetmelik tüketicinin bakım onarım eksikliğinden doğan zararının tazmin edilmesini sağlar. Dolayısıyla uzun süre montajsız bekleyen bir klimada sorun çıkarsa, arızanın satıcı/üreticiye atfedilebileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

Ayrıca mesafeli satış sözleşmeleri ile klima satın alındıysa, Çevrimiçi alışverişte ürünün tüketiciye teslimi için de yasal bir süre öngörülmüştür. Mesafeli Satış Yönetmeliği’ne göre, satıcının ürünü alıcıya 30 günü geçmemek üzere mümkün olan en kısa sürede ulaştırması gerekir. Bu süreyi aşıyorsa tüketici sözleşmeyi feshedebilir. Örneğin bir klima internetten satın alındıysa ve yasal 30 günlük süreyi aşmışsa tüketicinin siparişi iptal etme hakkı doğar. Bu teslim süresi montajın değil, cihazın tesliminin azami süresidir; ancak teslim ile montaj eşzamanlı yapılan işlemler olduğu için tüketicinin beklentisi cihazın zamanında kurulmasıdır.

Beklenen Montaj Süreleri

Türkiye’deklima montaj süresi genel olarak yetkili servis ağı, bölgesel yoğunluk ve cihaz özelliklerine bağlı olarak değişir. Resmî bir yasal süre olmasa da pratikte bazı kriterler geçerlidir. Standart bir split klimanın montajı, koşullar uygun ise bir iş günü içinde tamamlanabilir. Ancak klimanın satıcısı veya distribütörü ile yapılan sözleşmede belirtilen taahhütler de önemlidir. Pek çok durumda yetkili servisler, sipariş alındıktan sonra 7–15 iş günü içinde montaj yapmayı planlar. Bu süre zarfında yetkili servis montaj tarihine dair randevu verir. Ancak aylara göre durum değişebilir:

• Yoğun sezon (Yaz dönemi): Yaz aylarında klima talebi artar. Bu dönemde servis yoğunluğu yükselir. Normalde 7–15 günde yapılan montaj, yoğunluk yüzünden 2–3 haftaya kadar uzayabilir. Örneğin Ramazan veya okulların tatil olduğu dönemler de talebi etkiler.
• Bayram tatili ve kış dönemi: Bayramlar veya sert geçen kış mevsimi gibi özel dönemde montaj süresi mevsim normallerinin dışına çıkabilir. Servis elemanı sayısı azaldığında bekleme süresi artar.
• Kampanya ve indirim zamanları: Black Friday benzeri kampanya dönemlerinde elektronik mağazalarda klima satışları yoğunlaşır. Hızlı talep artışı montaj planlarını geciktirebilir.

Bu faktörlere ek olarak şunlara dikkat edilmelidir: Montaj için önceden belirlenen bir sözleşme veya fatura üzerindeki taahhütlere bakılmalıdır. Eğer satıcı sözleşmede belirli bir montaj süresi vaat ettiyse ve bu süre aşılırsa, ayıplı hizmet hükümleri devreye girer. Ayrıca ürün teslimatı 30 günü aşarsa mesafeli satış iptali gündeme gelebilir. Ancak fiiliyatta, montaj gecikmesi halinde tüketicinin ilk adımı yetkili servis veya satıcıyla iletişim kurmaktır.

Genel olarak split klimalarda standart montaj süresi 1 ila 3 iş günü arasında değişirken, komplike durumlarda ya da yoğun dönemlerde bu süre uzayabilir. Örneğin, yüksek katlı binalarda dış ünite vinçle indirilip çıkarılması veya uzun borulama gerektiren durumlarda montaj birkaç gün sürebilir. Duvar tipi klimalar görece hızlı monte edilirken, multi-split sistemler veya VRF merkezi sistemler daha uzun süreli planlama gerektirebilir. Ayrıca iç ünite ve dış ünite arasındaki mesafe fazla ise ek bakır boru veya özel bağlantı malzemesi gerekebilir; bu da işleri uzatır. Neticede montaj süresi cihaz türüne, çalışma koşullarına ve servisin planına göre şekillenir.

Montaj Süresini Etkileyen Temel Faktörler

Klima montajının planlanan süreden uzun sürmesine yol açabilecek başlıca unsurlar şunlardır:

• Servis Yoğunluğu ve Bölgesel Dağılım: Şehir merkezlerinde veya yoğun talep gören bölgelerde yetkili servis teknisyenlerinin sayısı sınırlı olabilir. Özellikle büyükşehirlerde bir servis elemanı günde birden fazla montaj işi yapar. Kırdan veya az çalışanlı bölgelerden gelen taleplerde yetkili servis sayısının azlığı beklemeyi uzatabilir.
• Yaz Mevsimi ve Hava Koşulları: Klima montajları için ideal zamanlar ilkbahar ve sonbahardır. Ancak talebin en yüksek olduğu sıcak yaz günlerinde gün aşırı randevular dolabilir. Aşırı sıcak veya fırtınalı hava da dış ünitenin monte edileceği çevreyi zorlayarak planı geciktirebilir.
• Montaj Noktası Uygunluğu: Dış ünite yerleşimi, elektrik şebekesi bağlantısı, borulama yapılacak duvarın malzemesi gibi etkenler önemlidir. Eğer bina duvarı betonarme ise delme süresi artabilir veya vinç gerekebilir. Cam cepheli binalarda dış ünitenin konumu sınırlı olabilir. Çatıya montaj gerekiyorsa önce vinç veya merdiven temin edilmelidir. Tüm bu detaylar ek zaman alır.
• Ekstra İş ve Malzeme: Standart montaj paketi dışında istenen ekstra malzemeler (uzun bakır boru, ekstra drain hortumu, uygun vida seti vb.) veya hizmetler (elektrik kablo döşenmesi, branda, yapı izni vb.) süreci uzatır. Örneğin, ayrı bir elektrik hattı çekilmesi gerekiyorsa uzman bir elektrikçi devreye girecek ve montaj günü ertelenebilir. Benzer şekilde bina yönetiminden dış ünite izni alınması veya dış cepheye ek destek kurulması zaman alabilir.
• Hizmet Standartları ve Deneyimli Ekip: Her yetkili servisin kuralları farklı olabilir. Tecrübeli bir ekip aynı işi birkaç saatte bitirirken, acemi bir ekip uzun sürebilir. Bazı servisler haftanın belli günlerinde klimalara öncelik verirken, diğerleri sıra sistemine sadık kalır. Ayrıca, büyük bir alışveriş merkezinden alınan montaj işiyle bireysel yapıdaki montaj işi arasında koordinasyon farkı vardır. Hizmet süresini kısaltmak için olası tarihleri erkenden netleştirmek ve gerekli hazırlıkları tamamlamak (örneğin elektrik tesisatını hazır bulundurmak) önemlidir.

Bu etkenlerin karşısında tüketici, montaj sürecinin uzaması halinde hakkını arayabilir. Eğer montaj süresi makul bir sürenin çok üzerine çıkmışsa ve montaj hâlâ tamamlanmamışsa, tüketici ayıplı hizmet hükümlerine dayanabilir. Bu durumda ilgili belgeler (fiş/fatura, servis talepleri, yazışmalar vb.) ile Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yapılabilir. 2025 itibarıyla 104.000 TL’ye kadar uyuşmazlıklarda il/ilçe hakem heyetleri yetkilidir. Montaj gecikmesi, garantili bir ürünün uzun süre aktif kullanılmamasına yol açıyorsa da bu durumda mağduriyet oluşur ve hakem heyetinde talep değerlendirilebilir.

Montaj İptali ve Tüketici Hakem Heyeti

Montaj süresi beklentinin çok üstünde uzamışsa tüketici, önce yetkili servis ve satıcı firmayla iletişim kurmalıdır. Mümkünse yazılı veya kayıtlı iletişim tercih edilmeli; hangi tarihte talep yapıldığı, servisle konuşmalar, SMS/e-posta yazışmaları gibi belgeler saklanmalıdır. Yetkili servis; mazeret veya yeni montaj tarihini bildirmelidir. Eğer servis sorumluluğunu yerine getirmiyorsa, mağaza veya online satış yapılan bayi ile konuşarak alternatif bir yetkili servise yönlendirme talep edilebilir.

Tüm çabalara rağmen montaj hâlâ yapılmıyorsa, tüketici üç tercihinden birini kullanabilir: Hizmetin yenilenmesini istemek, bedelde indirim talep etmek ya da sözleşmeden dönerek ücret iadesi istemek. Bu haklar, ayıplı hizmet halinde Kanun’un 11. maddesi kapsamında tüketiciye tanınmıştır. Örneğin montaj eksikse tüketici isterse cihazın iadesini isteyebilir. Ancak tüketicinin çoğu zaman cihazı elimizde tutup montajın yapılmasını talep edeceği görüldüğünden, montajın tamamlanmasını talep etmek en yaygın seçenektir. Bu durumda hem cihaz teslim alınmış hem de parasının karşılığının hizmet olarak verilmesi istenir.

If the montaj still does not occur in a reasonable time, the consumer can apply to the Tüketici Hakem Heyeti (Consumer Arbitration Board). As of 2025, disputes up to 104.000 TL fall under local arbitration boards. Başvuru için satış fişi/faturası, servis talepleri ve montajla ilgili yazışmaların fotokopileri gibi deliller sunulmalıdır. Hakem Heyeti, montaj hizmeti verilmediği veya ayıplı verildiği kararına varırsa satıcıyı ek masraflar dâhil cihazı montaj ettirmeye veya parasını iade etmeye hükmedebilir. Ayrıca, arabuluculuk zorunluluğu getiren düzenlemeler gereği, alacak davası açmadan önce arabulucuya başvurulması gerekebilir. Tüketici bundan da olumlu sonuç alamazsa tüketici mahkemesine gidilebilir. Ancak çoğu küçük tedarikçiye karşı, doğrudan Hakem Heyeti yolu daha pratik ve ücretsiz bir çözümdür.

Uzun montaj gecikmeleri aynı zamanda garantiyi etkiler. Çoğu klima markası, cihazın garanti süresinin montajın yapıldığı tarih itibarıyla başladığını belirtir. Örneğin DemirDöküm gibi üreticilerde “garanti süresi, cihazın ilk çalıştırma tarihiyle başlar”. Bu nedenle montaj beklerken geçen süre garanti süresinden sayılmayabilir. Aksine bazı markalar klimayı fatura tarihinden itibaren garantiye alır. Buna rağmen pek çok firma, garantiyi geçerli kılmak için yetkili servis montajı şartı koyar. Örneğin Arçelik’e göre portatif klimalarda “yetkili servis dışında montaj yapılırsa ürün garanti dışı kalır”. Bu tür şartlar, tüketicinin montaj için belirlenen süreyi beklemesi gerektiğini, servis dışı müdahalede garanti kaybı riskini vurgular. Eğer montaj uzarsa, garanti süresinin başlamadığı bir durum oluşuyor; bu durumda cihaz servis sağlayıcının deposunda bekliyor sayılır. Böylece tüketici başvurunca servis cihazı açıp garantiye alır. Ancak bazı firmalar, montaj için “en geç 6 ay içinde yapılmazsa garanti iptal olur” gibi ek şartlar koyabilirler.

Garanti Süresi ve Montaj

Klima alırken garanti ile montaj arasındaki ilişkiyi bilmek önemlidir. Türkiye’deki Garanti Belgesi Yönetmeliği’ne göre satıcı ürünle birlikte garanti belgesi vermek zorundadır. Garanti süresi, genelde cihazın kullanıma başlama tarihine göre hesaplanır. Ev tipi duvar tipi klimalarda tipik garanti süresi 3–5 yıl arasındadır. Fakat bu süre, montaj tarihinden mi yoksa fatura tarihinden mi başlar konusu kafa karıştırır. Yukarıda belirtildiği gibi, marka politikaları farklılık gösterir. Montaj yetkili servis tarafından yapılırsa, montaj tarihi garanti başlangıcı olarak belgelere işlenir. Aksi halde garantinin başlamadığı kabul edilebilir. Bu nedenle montaj tarihi ile garanti başlangıcının netleşmesi önemlidir. Cihaz uzun süre kurulmuyorsa, eğer garanti montajdan itibaren hesaplanıyorsa bu zaman boşa gitmektedir. Örneğin faturalandırılan ürünün son kullanma tarihi, üretici tarafından belirlenen kullanım ömrüne göre o anda işlemeye başlar. Cihaz beklediği sürece “kullanım ömrü” eridiği için ileride bakım/onarımda sorun yaşanabilir.

Özetle, montaj geciktiğinde garanti konusunda dikkat edilmesi gerekenler: (1) İlgili firmanın garanti şartlarını öğrenin. Bazı üreticiler montaj tarihiyle sınırlarken, bazıları teslim tarihlerinden başlatır. (2) Yetkili servise montaj için anlaştığınızda belge alın, montaj fişinizi saklayın. (3) Montaj yapılmadan ev cihazı çalıştırılmamalıdır; aksi halde ürünün ilk çalıştırma tarihi netleşmemiş olur ve garanti devre dışı kalabilir. (4) Uzun bekleme durumunda satıcıdan montaj onayı veya garanti başlangıç tarihi konusunda yazılı teyit isteyebilirsiniz.

Montaj Süresini Kısaltma Önerileri

Ev kullanıcıları, montaj sürecini hızlandırmak için bazı önlemler alabilirler. İşte pratik öneriler:

• Satın alma sırasında bilgi alın: Klimayı satın aldığınızda, satıcıdan montaj süresi ve prosedürü hakkında net bilgi isteyin. Bazı satıcılar “X iş günü içinde montaj yapılır” taahhütünde bulunur. Bu tarz bilgileri yazılı olarak belgelemek, belirsizliği azaltır.
• Erken randevu: Cihaz teslim edildiğinde hemen yetkili servisten montaj randevusu alın. Yoğun sezon öncesinde talepte bulunmak süreci hızlandırır. Eğer mümkünse servise online rezervasyon yapın veya numara alarak kaydınızı erken yaptırın.
• Gerekli ön hazırlıkları yapın: Montaj yapılacak yerde önceden elektrik prizinin uygunluğunu kontrol edin. Gerekli elektrik hattı ve topraklama hazır değilse bir elektrikçi getirtin. Dış ünitenin konulacağı yere ekipman koymaya izin varsa önceden haber verin. Bina yönetimine klimayla ilgili bilgilendirme yapılıp izin alınmışsa işleri hızlandırırsınız.
• Alternatif servis: Eğer yetkili servis yoğun ise, satıcıdan bölgeye yakın başka yetkili bir servis önerilmesini isteyin. Bazı markalar (ya da bayiler) esnek davranarak farklı servis yönlendirebilir. Resmi garantiyi bozmayacak şekilde, aynı marka ve yetki belgesine sahip bir başka teknik ekibe yönlendirilmek süreci hızlandırabilir.
• Satıcı ile iletişim: Montaj gecikirse zaman kaybetmeden satıcıyı bilgilendirin. Yüksek zincir mağazalar veya online platformlar genelde servis takibini üstlenir. Eğer tek başınıza işlem yapıyorsanız, sabırlı bir dille sorunu anlatın; bazen parça eksikliği veya sistemsel sorunlar yaşanmıştır.
• Tasarruf hakkı kullanımı: Eğer montaj çok uzun bekletilirse, satıcı sözleşmeyi ihlal etmiş sayılacağından tüketici cayma hakkını kullanabilir. Mesafeli sözleşmelerde genelde malın tesliminden itibaren 14 gün içinde gerekçe göstermeden cayılabilir (ancak klimaya özel durumlar olabilir). Ayrıca ayıplı hizmet halinde sözleşmeden dönme hakkı vardır. Her iki durumda da tüketici iade talep edebilir, ancak hemen bunu kullanmaktansa montajı talep etmek çoğunun tercihi olur. Yine de son çare olarak bilinçli tüketicinin iade hakkı vardır.

Sonuç

Türkiye’de klima montaj süresine dair doğrudan bir yasal süre bulunmamakla birlikte, tüketici hakları bu sürecin makul bir şekilde gerçekleşmesini güvence altına alır. Normal şartlarda bir hafta ila on beş gün içinde montaj beklense de, mevsimsel yoğunluklar, servisin durumuna veya özel montaj zorluklarına göre bu süre uzayabilir. Uzun montaj gecikmelerinde tüketici, satıcıya başvurup sorun giderilmezse Ayıplı Hizmet hükümlerine dayanarak bedel indirimi, ücretsiz onarım veya sözleşmeden dönme hakkını kullanabilir. Aynı zamanda yetkili servisle sürekli iletişimde olmak, satış sonrası bilgileri kontrol etmek ve gerekiyorsa hakem heyetlerine başvurmak tüketicinin elini güçlendirir.

Klima alımında planlama ve erken hareket etme süreci kolaylaştırır. Gerek teslim, gerek montaj zamanlamasını satın alma kararı verirken göz önünde bulundurun. Tüketici olarak sözleşmeye yazılı olarak koyulan montaj süresi taahhütlerini, garanti şartlarını ve servis sürecini dikkatle incelemek ve gerektiğinde tüketici hakem heyetlerine başvurmak en doğru yaklaşımdır.